هدیه دادن در ایران باستان

انسان، موجودی اجتماعی‌ست که قرن هاست با همدلی و همراهی در کنار همنوعان خویش زندگی می‌کند و در طول سال‌ها زندگی اجتماعی، تلاش کرده تا با مهرورزی و ابراز علاقه به همنوع، پیوند دوستی و محبت را حفظ کرده و نسل به نسل منتقل کند.

نوعی محبت، علاقه و تمایل قلبی به هم‌نوع در ما آدم‌ها وجود دارد که بسیار ذاتی و درونی است و ما را به سمت کشف راه‌ها و روش‌هایی برای بیان و نشان دادن این مهرورزی به هم‌نوعمان می‌کشاند.

یکی از روش‌های ابراز علاقه و نیز رسوم همیشگی میان مردم در همه‌ی جهان، هدیه و فرهنگ هدیه دادن است که اولین بار از آیین‌های کهن ایران‌ زمین برخاسته است.

عیدی دادن و هدیه تبلیغاتی دادن را ایرانیان باستان، بین خویشاوندان و آشنایان و نزدیکان خود باب کردند و نسل به نسل و سینه به سینه به آیندگان منتقل نمودند تا به امروز؛

که هنوز هم این رسم متداول و نیک در موقعیت‌های مختلف زمانی و مکانی و به مناسبت های مختلف، میان مردم، ساری و جاری است.

هدیه تبلیغاتی در فرهنگ ما، خاستگاه تاریخی و فرهنگی و اجتماعی دیرینه ‌و عمیقی دارد. همین کاربرد هدیه در گذشته، منجر به تحکیم بنیان خانواده و عمیق‌تر شدن روابط عاطفی میان اعضای خانواده و نیز پیوستگی اجتماعی میان مردم آن روزگار می‌شده است.

رسم دیرینه‌ی هدیه ‌و هدیه تبلیغاتی دادن، بخش مهمی از روابط و تعاملات فرهنگی، اجتماعی، انسانی، خانوادگی و حتی سیاسی در همه‌ی ملت‌هاست.

اثرات روانی و فلسفی این حرکت سمبلیک بر هیچکس پوشیده نیست. انسان‌ها در نوع خاص برقراری ارتباطشان با یکدیگر، غیر مستقیم به هم ابراز عشق و محبت می‌کنند و هر کدام، ارزشمندیِ‌ دیگری را به وی یادآور می‌شوند؛

یکی از این راه‌ها هدیه دادن است. حال، مخاطب هدیه تبلیغاتی (در قالب فرد یا جمع) می‌تواند از هر قبیله، گروه، نهاد، صنف و شخصی و در هر ساحتی (فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، خانوادگی و…) باشد.

فرهنگ و رسم هدیه در قدیم، تنها منوط به مراسم شادی و سرور نمی‌شده، بلکه در مراسم ختم و عزاداری‌ نیز، ایرانی‌ها تحفه‌هایی به منظور ایجاد دلگرمی و همدلی و هم ‌دردی با اقوام و خویشان، به آنها پیشکش می‌کرده‌اند.

بطور مثال برای صاحب ‌عزا هدایایی همچون برنج، شکر، روغن و… می‌بردند.

با وجود مرسوم‌ بودن فرهنگ هدیه تبلیغاتی میان ایرانیان از دیرباز، اقوام مختلف هر کدام رسم و روش خودشان را در این مورد داشته‌اند و هر کدام با توجه به موقعیت جغرافیایی و فرهنگی خاص خویش و نیز بر اساس باورها و سنت‌های آن منطقه، به دیگری هدیه می‌دادند؛ بطور مثال در قدیم، افراد کالاهایی مثل ظرف و ظروف سفالی و وسایل دست ‌سازی که با نیروی عشق و علاقه‌ی خودشان تهیه شده به دیگری هدیه می‌داده‌اند.

بهتر است که هدایای تبلیغاتی مادی، به شکلی زیبا و اثربخش (چه به لحاظ روانی و چه به لحاظ معنوی) تقدیم هدیه گیرنده شود که تأثیر گزاری بیشتری داشته باشد.

هدیه ‌گیرنده می‌بایست در آن لحظه احساس ارزشمند بودن کند و علاقه و مهر و نیتی که این رسم قدیمی در خویش نهان دارد، از این طریق منتقل شود.